Lễ cải táng hay còn gọi là bốc mộ được hiểu nôm na là di dời phần xương cốt của người đã mất sang một phần mộ mới tốt hơn để họ có “giấc ngủ” an lành và siêu thoát. Chắc hẳn, sẽ có rất nhiều người thắc mắc tại sao chúng ta phải làm lễ cải táng mà không để người ra đi được nằm yên ở phần mộ cũ?

      Và dù là lý do gì đi chăng nữa, thì việc cải táng cũng là một truyền thống lâu đời của người Việt với mục đích hướng về nguồn cội, được làm tròn chữ Hiếu và bù đắp lại những thiếu sót để người đã khuất được “yên giấc ngàn thu” ở một vùng đất mới tốt hơn với không gian thanh tịnh, thoáng mát. Bên cạnh đó, cũng là một hình thức cầu mong người đã mất có thể phù hộ con cháu, mang tới sự bình an, thịnh vượng cho gia quyến – những người còn sống.

Chọn huyệt mộ cải táng đúng phong thủy

      Đối với các gia đình người Việt, lễ cải táng cho người đã khuất là việc đại sự. Không chỉ là việc chăm sóc cho người đã khuất mà còn liên quan đến sự hưng suy của cả gia tộc, đến chuyện “phát” hay “lụi bại” của con cháu nhiều đời. Khi làm lễ cải táng, ngoài việc xem tuổi của người đứng ra làm (con trưởng) trong năm có ý định cải táng có phù hợp không thì việc lựa chọn đất chôn cất, chọn hướng, vị trí đặt mộ và kích thước xây lăng mộ cho hợp phong thủy cũng là việc rất quan trọng.

      Nếu các gia đình có điều kiện thuê thầy địa lý tầm long, điểm huyệt để chọn lựa được một khu mộ huyệt thật ưng ý. Hoặc lập thế tụ long, tạo trạch đối với khu đất mà địa phương đã an bài để đặt phần mộ thì không nói. Bởi đôi khi cũng có những khu đất mà địa phương an bài không được tốt khi cải táng vào buộc phải dẫn long tụ khí, tạo thế tụ huyệt, tạo trạch.

Còn đối với gia đình phải bắt buộc chôn khi địa phương an bài hoặc có sự chọn lựa trong khu vực đó thì thường làm như sau :

- Đất chọn huyệt mộ cải táng là nơi đất mới chưa từng bị chôn lấp, đào xới là tốt nhất. Khí đất của huyệt tươi tốt, đất rắn chắc tươi tắn. Nếu là vùng đồng bằng thì đất tươi mịn, có mùi thơm, đào lên phía dưới độ 6 đến 7 cm đất đặc quánh, có màu vàng nhạt hoặc màu nâu đậm hoặc nên cùng màu với đất khu vực bản địa. Nếu là miền sơn cước thì đất mịn màng, tuy khô nhưng có màu vàng nhạt, nhưng không được quá khô.

- Kỵ nhất là huyệt đào là nơi đất tơi xốp khô quá, không tốt cho xương, hoặc đào lên ở đáy huyệt nếu có mạch nước ngầm chảy xiết dưới huyệt lâu dài rất dễ trôi mất tiểu mất mộ trừ khi dòng nước đó được xác định là “tụ huyệt long thủy lộ”. Nếu đào có nước ít thì tốt nhưng không được chảy xiết và màu sắc của nước trong, mùi thơm, tránh nước có mùi tanh nồng, mùi hôi hoặc mùi khó ngửi. Những huyệt ở đồng bằng thì nên có ít nước ở dưới huyệt hoặc kỵ chôn đè lên huyệt cũ của người khác, nếu phải chôn thì chỉ chôn bên cạnh.

- Ở các vùng nghĩa trang nơi quy tập nhiều mộ, thường bị tình trạng quá tải về diện tích, các mộ chen lấn nhau. Tránh huyệt bị các mộ xung quanh lấn chiếm trước mộ đè nên mộ, hoặc các góc mộ khác trọc vào ngay trước phần mộ, hoặc đâm xuyên vào 2 bên cạnh mộ. Nếu chọn được huyệt phía trước rộng thoáng, lại nhìn ra ao hồ hay sông suối là đắc cách. Trường hợp đất đai quá hiếm không chọn được huyệt có phía trước thoáng rộng thì tối thiểu cũng phải có một khoảng đất trống nằm ngay phía trước huyệt mộ.

- Quan sát cẩn thận hệ thống đường đi có xe cộ qua lại xung quanh huyệt. Nếu huyệt có đường đi có xe cộ qua lại, đâm thẳng vào giữa hoặc đâm xuyên sang hai bên thì chủ về phá bại không thể dùng. Đường đi sát ngay phía sau huyệt cũng tối kỵ chủ tổn hại nhân đinh. Tốt nhất chọn huyệt nơi yên tĩnh xa cách với đường đi có xe cộ qua lại quanh khu vực mộ.

- Ở vùng núi non thì cần thẩm định huyệt theo những tiêu chí của địa lý. Huyệt tìm được những nơi được bao bọc có long hổ hai bên ôm lấy huyệt, phía sau có cao sơn che chắn, phía trước có minh đường thuỷ tụ thì quá tốt.

Vùng đất nào cho một giấc ngủ vĩnh hằng đến thiên thu?

     Với xu thế hiện đại, các công viên nghĩa trang được xây dựng bài bản, phát triển theo mô hình không gian mở, không tách biệt với không gian xung quanh nhưng vẫn giữ được sự uy nghiệm cần thiết đã dần thay thế các nghĩa trang tự phát, không tập trung. Điều đặc biệt hơn, các công viên nghĩa trang khi quy hoạch đã nghiên cứu kỹ lưỡng trong việc lựa chọn vị trí có phong thủy và long mạch tốt, để những người quá cố có được nơi an nghỉ yên bình cũng như giúp người còn sống dễ dàng và yên tâm hơn khi lựa chọn huyệt mộ cải táng.